'အဘိဓမၼာႏွင့္၀ိပႆနာ (အရွင္ဉာဏိႆရ)'

အဘိဓမၼာဟူသည္ အလြန္သိမ္ေမြ႔ႏူးညံ့ေသာဓမၼ၊ အလြန္နက္နဲခက္ခဲေသာဓမၼ၊ အလြန္က်ယ္ျပန္႔ေသာဓမၼ၊ အလြန္ ထူးကဲေသာဓမၼျဖစ္သည္။ ဓမၼဟူသည္ အရွိတရား၊ အမွန္တရား၊ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္တရား၊ သဘာ၀တရား၊ ပကတိတရား၊ ေဉယ်တရား၊ နိႆတၱတရား၊ နိယာမတရား၊ ပရမတၳတရား၊ သစၥာတရားတို႔ျဖစ္သည္။ အလြန္႔ အလြန္ သိမ္ေမ႔ႏူးညံ့ေသာ၊ ခက္ခဲနက္နဲေသာ၊ ထူးကဲက်ယ္ျပန္႔ေသာ၊ သတၱ အတၱ မဟုတ္ေသာ ပင္ကိုယ္သဘာ၀အားျဖင့္ အရွိအမွန္ျဖစ္ေသာ သိအပ္ေသာ ထိုအဘိဓမၼာကို ျမတ္ဗုဒၶသည္ နတ္ျပည္၌ ေဟာခဲ႔သည္။ ထိုမွ် ခက္ခဲေသာ ဓမၼကို စိတ္အစဥ္၌ အာ႐ံုႏွင့္ နီ၀ရဏ ၾကား၀င္မခုဘဲ တစ္ဆက္တည္း မရပ္မနား ေတာက္ေလွ်ာက္ ဧကာသန ဧက၀ါရ နာၾကားႏိုင္မွ တတ္သိ နားလည္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

လူတို႔ဌာနမွာ စားေရး၊ အိပ္ေရး၊ ကိုယ္လက္သန္႔ရွင္းေရး စသည့္ အေႏွာင့္အယွက္မ်ားသည္ အလုပ္တိုင္း၌ ၀င္ေရာက္ဟန္႔တားေလ႔ရွိသည္။ အလုပ္တစ္ခု၌ စိတ္ကူးစူးစိုက္ေနခိုက္ ကိုယ္ခႏၶာပင္ပန္းျခင္း၊ အေလး အေပါ့ သြားလိုျခင္း၊ အစာေရစာ ဆာေလာင္ျခင္း စသည္တို႔က ၀င္ေရာက္ေႏွာင့္ယွက္ေသာေၾကာင့္ အလုပ္၌ စူးစိုက္ထားေသာ သမာဓိ ပ်က္စီးရေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပတ္ေတာင္းျပတ္ေတာင္း ႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေဟာရလွ်င္ ထိုမွ် နက္နဲသည့္ အဘိဓမၼာသည္ လူတို႔ျပည္၌ အရာထင္၍ က်န္ခဲ႔မည္ မဟုတ္ေပ။ နတ္တို႔ဌာေနမွာကား အခ်ိန္ကြာျခားခ်က္ကလည္း ေ၀းလြန္းလွသည္။ လူ႔ျပည္မွာ ႏွစ္တစ္ရာ တာ၀တႎသာ နတ္ျပည္မွာ တစ္ရက္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စားခ်ိန္အိပ္ခ်ိန္တို႔မွာ က်ဲလြန္းလွသည္။ က်င္ႀကီးက်င္ငယ္ စြန္႔ရျခင္း ေညာင္းညာပင္ပန္းျခင္းလည္း မရွိေသာ ထိုနတ္မ်ားမွာ (၁၅)မိနစ္မွာ(သူတို႔အခ်ိန္ျဖင့္)ခန္႔မွ်သာရွိမည့္ ထို အဘိဓမၼာတရားပြဲကို တစ္ဆက္တည္း၊ တစ္ထိုင္တည္း၊ တစ္စိတ္တည္း၊ တစ္၀ီထိတည္း နားၾကားခဲ႔ၾကေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထုိနတ္မ်ားျပည္၀ယ္ ဆက္တိုက္ေဟာခဲ႔ေသာ ထိုအဘိဓမၼာကို လူတို႔ျပည္၀ယ္ အရွင္သာရိပုတၱရာ အားသာလွ်င္ ရက္ေပါင္းကိုးဆယ္ အႀကိမ္ကိုးဆယ္ ျပန္လည္ေဟာေတာ္မူ ခဲ႔ပါေလသည္။ အရွင္သာရိပုတၱရာ ျဖစ္၍သာ ထိုအဘိဓမၼာ ကို ရက္ျခား၍ နားၾကားၿပီး ေဆာင္ထားႏိုင္ခဲ႔ျခင္း ျဖစ္ေလသည္။

အရွင္သာရိပုတၱရာသည္ ျမတ္ဗုဒၶထံမွ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ နာၾကားခဲ႔ရေသာ အဘိဓမၼာကုိ သူ၏တပည့္ ရဟန္းငါးရာတို႔အား မက်ဥ္းမက်ယ္ ျပန္ေဟာခဲ႔ေလသည္။ ထူးဆန္းသည္မွာ အဘိဓမၼာကို အရွင္သာရိပုတၱရာထံမွာ သင္ယူၾကေသာ ရဟန္းတို႔သည္ ျမတ္ဗုဒၶတာ၀တႎသာသို႔ တက္ႂကြသြားေသာေန႔ကမွ ရွင္သာရိပုတၱရာထံမွာ ရဟန္းျပဳၾကေသာ ရဟန္းသစ္မ်ား ျဖစ္ၾကေလသည္။ သရက္ျဖဴပင္ရင္းက တန္ခိုးျပာဋိဟာပြဲကို ၾကည္ညိဳၾကေသာ အမ်ိဳးေကာင္းသား(၅၀၀) တို႔သည္ ထိုေန႔(၀ါဆိုလျပည့္)မွာပင္ ရဟန္းျပဳၾက ထိုေနာင္ တစ္ေန႔မွာပင္ အဘိဓမၼာ ကို နာၾကားၾကရေလသည္။ ထုိ အဘိဓမၼာတရားသည္ပင္ ထိုရဟန္းတို႔အတြက္ ၀ိပႆနာ ျဖစ္ရေပမည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုႏွစ္၀ါတြင္းမွာပင္ ထိုရဟန္း(၅၀၀)တို႔သည္ ရဟႏၱာျဖစ္ၾကၿပီး ထို၀ါ (ျမတ္ဗုဒၶခုႏွစ္၀ါေျမာက္) ကၽြတ္မွာပင္ ထိုရဟန္းမ်ား အဘိဓမၼာ(၇)က်မ္း ေဆာင္တို႔ (အာဘိဓမၼိက သတၱပကရဏိက) ျဖစ္ခဲ႔ၾကေလသည္။ ျမတ္ဗုဒၶသည္ ဓမၼ အားလံုးတို႔ကို ေရွးဦးစြာ စုေပါင္းသိမ္းက်ံဳး၍ျပသည္။ ထို႔ေနာင္ အေသးစိတ္ ခြဲျခမ္းေ၀ဖန္၍ျပသည္။ တစ္ဖန္ ဓာတ္ခြဲ၍ျပသည္။ သိမ္းက်ံဳး၍ ခြဲျခမ္း ေ၀ဖန္ထားေသာ ထိုဓမၼအေသးစိတ္ကို ပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ယွဥ္စပ္သတ္မွတ္ေတာ္မူျပန္သည္။ ထို႔ေနာင္ ၀ါဒအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္၍ ေ၀ဖန္ ဆန္းစစ္ေတာ္မူျပန္သည္။ ထုိ႔ေနာင္ အစံုစံု ျပန္စုပံု၍ အေၾကာင္းအက်ိဳး ဆက္စပ္ျပျပန္သည္။ အဘိဓမၼာ(၇)က်မ္း၌ စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ႐ုပ္တို႔ စု႐ံုးျခင္း၊ ေ၀ဖန္ျခင္း၊ ဓာတ္ခြဲျခင္း၊ ပုဂၢိဳလ္ခြဲျခင္း၊ ၀ါဒယွဥ္ျခင္း၊ စံုညီျပဳျခင္း၊ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္ျခင္းဟူေသာ ခုႏွစ္ပါးေသာ နည္းစနစ္တို႔သည္ တကယ္စင္စစ္ အလြန္ေလးနက္သည့္ ၀ိပႆနာ နည္းစံနစ္မ်ား ျဖစ္ၾကကုန္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အဘိဓမၼ၀ိပႆနာကို နာၾကားၾကရေသာ ထိုအဘိဓမၼာ၏ အစစြာေသာ ေန႔တြင္မွ ရဟန္းျပဳခဲ႔ၾကေသာ ရဟန္းငါးရာတို႔သည္ အဘိဓမၼာၿပီးဆံုးေသာ ေန႔မွာပဲ သူတို႔ ၀ိပႆနာလုပ္ငန္း ၿပီးဆံုးေသာေန႔ပင္ ျဖစ္ရေလမည္။

၀ိပႆနာဟူသည္ အထူးထူးေသာနည္းတို႔ျဖင့္ ႐ုပ္နာမ္တို႔၏ ပကတိ၊ သဘာ၀၊ နိယာမ၊ ကာရဏ၊ နိႆတၱ၊ အနတၱ၊ ပရမတၳ တို႔ကို ႐ႈ၍၊ စူးစမ္း၍၊ ထြင္းေဖာက္၍ သစၥာႏွင့္ သႏၱိကို ရွာေဖြေသာစနစ္၊ နည္းပညာတစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။ ႐ုပ္၏ သဘာ၀ ႐ုပ္ႏွင့္႐ုပ္ျခင္း အျပန္အလွန္ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္ ေက်းဇူးျပဳပံု၊ နာမ္၏ သဘာ၀ နာမ္ႏွင့္နာမ္ျခင္း အျပန္အလွန္ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္ ေက်းဇူးျပဳပံုတို႔ကို ဉာျဖစ္စဥ္ ဆယ္မ်ိဳးမွာ ျပထားသည့္အတိုင္း သန္႔စင္ပံုခုႏွစ္မ်ိဳးတိုးတက္ပံုမ်ားမွာ ျပထားသည့္အတိုင္း အတြင္းကိုႏႈိက္ စူးစိုက္၍ အရွိကို ရွာေဖြေသာနည္းသည္ ၀ိပႆနာပင္ျဖစ္ရာ ၀ိပႆနာႏွင့္ အဘိဓမၼာ တသားတည္းျဖစ္ေလသည္။ ၀ိပႆနာ႐ႈျခင္းသည္ အဘိဓမၼာကိုပင္ ႐ႈသည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၀ိပႆနာႏွင့္ အဘိဓမၼာ ခြဲ၍မရျဖစ္သည္။ အဘိဓမၼာတတ္မွ ၀ိပႆနာ႐ႈရမည္ဟု ဆိုလိုသည္မဟုတ္ေသာ္လည္း ၀ိပႆနာ႐ႈေနျခင္းသည္ အဘိဓမၼာ သင္ၾကားေနျခင္း တစ္မ်ိဳးလည္းျဖစ္သည္။ စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ႐ုပ္တို႔သည္ တလံမွ်ေသာ ကို၌ အစဥ္အၿမဲရွိ၍ေနေသာေၾကာင့္ ထိုအေၾကာင္းအရာကို ေလ႔လာေနျခင္း၊ သင္ယူေနျခင္းႏွင့္ ထုိ စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ႐ုပ္တို၏ သဘာ၀ကို စူးစူးစိုက္စိုက္ ၾကည့္ေနျခင္းတို႔သည္ ခြဲျခား၍မရႏိုင္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။

အနိမ္႔ဆံုးအားျဖင့္ ဆိုရပါလွ်င္ နာမ္႐ုပ္မသိလွ်င္ ၀ိပႆနာမျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အဘိဓမၼာႏွင့္ ၀ိပႆနာခြဲ၍ မရေၾကာင္း ေသခ်ာလွပါသည္။ နာမ္႐ုပ္ႏွစ္ပါးသည္ အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ကံသာ အေၾကာင္းရင္း ရွိေၾကာင္း၊ ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု အာဟာရသာ အေထာက္အပံ႔ရွိေၾကာင္း ေကာင္းစြာေဖာ္ျပသည့္ အဘိဓမၼာပါမွ ပစၥယပရိဂၢဟဉာဏ္ အပိုင္ရ၊ ကခၤါ၀ိတရဏ ၀ိသုဒၶိျဖစ္ေကာင္း ေကာင္းျမတ္ေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးတို႔ကို ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ႏွင့္ ပ႒ာန္းတို႔က ေကာင္းစြာ ေထာက္ျပခဲ႔ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၀ိပႆနာႏွင့္ အဘိဓမၼာခြဲျခားမရသည့္ အညမညပစၥည္း စင္စစ္ဧကန္ ျဖစ္သျဖင့္ ၀ိပႆနာေယာဂီ တို႔ လူ႔ဘ၀ကို ေလ႔လာသည့္နည္းပညာျဖစ္သည့္ အဘိဓမၼာကို လက္မလႊတ္သင့္ေၾကာင္း ေကာင္းစြာ တင္ျပအပ္ပါသည္။

သီတဂူဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး ေဒါက္တာ အရွင္ဉာဏိႆရ ေရးသားခဲ႔ေသာ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ကို ျပန္လည္ ေရးသား ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။

Abhidhamma and Vipassana (အဘိဓမၼာႏွင့္၀ိပႆနာ) by Nyanissara, Ashin (အရွင္ဉာဏိႆရ)